Μελίνα Καρακώστα, Τα Χριστούγεννα της Άννας

Εικονογράφηση: Γιώργος Σγουρός, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2007 (από 7 ετών)

Χριστούγεννα χωρίς γαλοπούλα πάνε κι έρχονται, Χριστούγεννα σε Βιβλιοποντικοθήκη έχουν μια κάποια γοητεία, Χριστούγεννα χωρίς Αϊ-Βασίλη πώς τα περνάς; Ας δούμε πώς τα βίωσε η Άννα, η ηρωίδα που έπλασε η Μελίνα Καρακώστα, την οποία έχουμε ξανασυναντήσει εδώ μέσα στην ανάρτηση για την Πριγκίπισσα των λέξεων.

 

Παραμονές Χριστουγέννων, η φίλη μας η Άννα σταμπάρει στη βιτρίνα ενός μαγαζιού ένα τεράστιο ποδήλατο κι αποφασίζει ότι αυτό είναι το δώρο που θέλει να πάρει φέτος. Η μαμά της, όχι ιδιαίτερα ψύχραιμη και διπλωμάτισσα, προσπαθεί να τη μεταπείσει, ισχυριζόμενη ότι το συγκεκριμένο δώρο είναι άχρηστο σ’ ένα παιδί που ζει στο κέντρο της πόλης. Η μικρή επιμένει και η μαμά, με τα νεύρα κουρέλια, παραδέχεται ότι ο λόγος για τον οποίο δε θέλει το ποδήλατο είναι η απαγορευτική τιμή του. Μόνο που η Άννα έχει λύση στο πρόβλημα: η μαμά δε χρειάζεται να ξοδέψει δεκάρα, αφού το δώρο θα της το φέρει ο Αϊ-Βασίλης! Και τότε η μαμά ξεφουρνίζει τη φριχτή αλήθεια: Αϊ-Βασίλης δεν υπάρχει! Η Άννα νιώθει προδομένη, εξαπατημένη. Φεύγει απ’ το σπίτι και καταλήγει σε ένα παρκάκι της περιοχής της. Εκεί πετυχαίνει μια οικεία φυσιογνωμία, τον πλάνητα, κουρελή Ιάκωβο, ο οποίος θα μοιραστεί μαζί της τη δική του χριστουγεννιάτικη ιστορία απώλειας, πολύ πιο οδυνηρή από της ίδιας της Άννας, βοηθώντας τη μικρή να καταλάβει ότι αρκεί να πιστέψεις στο θαύμα για να το δεις να πραγματοποιείται. Γυρνώντας παρέα στο σπίτι, η Άννα αλλά κι ο Ιάκωβος θα ανακαλύψουν ότι ο Αϊ-Βασίλης μπορεί να μην υπάρχει στ’ αλήθεια, σίγουρα όμως μπορούμε να τον βρούμε αν τον αναζητήσουμε τριγύρω μας.

Άλλη μια ιστορία με πρωταγωνίστρια την Άννα, αυτό το ζωηρό, γεμάτο γωνίες αλλά και σκιές κορίτσι που έπλασε η Μελίνα Καρακώστα. Επίμονη αλλά και ευαίσθητη, διψασμένη για ζωή αλλά κι εγκλωβισμένη στο σπίτι του κέντρου της Αθήνας, η Άννα βρίσκει για μια ακόμα φορά τη λύση στο πρόβλημά της όταν κατορθώνει να διαφύγει από την εποπτεία της ψυχρά λογικής, αυστηρής μητέρας της. Μπορεί στην περίπτωσή της ο κόσμος έξω απ’ το σπίτι να μη δείχνει με το καλημέρα τα δόντια του, πάντως η κατάσταση που η μικρή βιώνει κάτω από την οικογενειακή στέγη μάς προβληματίζει: η μαμά κι ο μπαμπάς έχουν τις εντάσεις τους, οι δουλειές τρέχουν και μαζί με τα οικονομικά φαίνεται να προηγούνται έναντι όλων των άλλων, η ενήλικη λογική αρνείται να κάνει την παραμικρή παραχώρηση στην παιδική φαντασία.

Ειδικά η μαμά δίνει ρεσιτάλ πείσματος και συναισθηματικής ακαμψίας. Προξενώντας έτσι την πανομοιότυπη αντίδραση της μικρής: πείσμα στο πείσμα. Ωστόσο αυτή η μαμά δεν είναι αδιάφορη, ούτε στερείται αγάπης για το παιδί της. Ίσα ίσα. Η αντίδρασή της όταν εξαφανίζεται η μικρή επιβεβαιώνει εμφατικά τα συναισθήματά της. Παρασυρμένη όμως στη δίνη της καθημερινότητας, εγκλωβισμένη στην άτεγκτη, πραγματιστική λογική της, αρνείται να πάρει μια ανάσα χαλάρωσης, που θα της επιτρέψει να κατανοήσει καλύτερα και τις συναισθηματικές ανάγκες της κόρης της.

Από την άλλη, όπως και στη μεταγενέστερη Πριγκίπισσα των λέξεων, η Άννα αποδεικνύεται καλή ακροάτρια και μέσα από την ιστορία κάποιου άλλου βρίσκει τις απαντήσεις που γυρεύει. Βέβαια, παρά το ότι η κουβέντα με τον πλάνητα Ιάκωβο βοηθά τη μικρή ηρωίδα της να συμφιλιωθεί με την απώλεια αλλά και να αναζητήσει εντός της το θαύμα, η συγγραφέας, παιδί ούσα κι η ίδια, αρνείται στο τέλος της ιστορίας να της στερήσει το πολυπόθητο ποδήλατο. Κατά τη γνώμη μου, όχι από διάθεση να μας σερβίρει ένα ωραίο φινάλε, αλλά επειδή οποιαδήποτε άλλη κατάληξη θα υπέκρυπτε φτηνό διδακτισμό – άσε που δε θα υπηρετούσε την περί θαύματος επιχειρηματολογία του Ιάκωβου!

Έτσι, τα πικρά Χριστούγεννα της Άννας καταλήγουν να είναι ένα αισιόδοξο βιβλίο, παρότι η αισιοδοξία αυτή είναι απόρροια μιας σειράς μάλλον μελαγχολικών γεγονότων και καταστάσεων, που λειτουργούν ως κινητήριες δυνάμεις για την πλοκή: της μοναξιάς και διάψευσης της ηρωίδας, της νεύρωσης της μαμάς, της εργασιομανίας του μπαμπά, της θλίψης του Ιάκωβου. Πώς είναι δυνατόν μια σειρά από πλην να δώσει αποτέλεσμα με θετικό πρόσημο; θα πείτε. Παράλογο; Ακατανόητο; Εξωφρενικό; Μπορεί απλώς να φταίει για όλα ο απατηλός κόσμος της μυθοπλασίας. Μπορεί και η ίδια η ζωή.