Τα βάσανα μιας φιλίας: Το βρομοκάτσικο και το χαζόχηνο της Ισαμπέλ Αμπεντί

Μετάφραση: Ε. Καμηλάρη, Eκδόσεις Πατάκη (από 3 ετών)

Αληθινά αταίριαστο δίδυμο! Ακόμα και οπτικά να το δεις, τι γυρεύει ένα εριστικό πουλερικό παρέα μ’ ένα κυκλοθυμικό μηρυκαστικό; Εν προκειμένω, χηνάκι και κατσικάκι είναι συμμαθητές, γείτονες και φίλοι κολλητοί. Είναι δυο παιδιά που, παρ’ όλες τις διαφορές τους, δεν παύουν να έχουν τις ίδιες ανάγκες, τις ίδιες αγάπες, ακόμα και τις ίδιες αναποδιές!

Μ’ αυτές τις τελευταίες καταπιάνονται τα βιβλία της Ισαμπέλ Αμπεντί με την εικονογράφηση του Σίλβιο Νόυεντορφ Βρομοκάτσικο! – Χαζόχηνο! και Χάθηκε! Βρέθηκε!, σε μετάφραση Έ. Καμηλάρη. Τσακωμοί για το τίποτα στο σχολείο, εκατέρωθεν πειράγματα και ζαβολιές, χαμένα παιχνίδια, και δυο ταλαίπωρες μαμάδες, η κυρία χήνα κι η κυρία κατσίκα, που παλεύουν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα και να αποκαταστήσουν ισορροπίες κι αισθήματα.

Τα βιβλία διαβάζονται με δύο τρόπους, μια και διαθέτουν διπλή όψη. Έχουν δυο διαφορετικά εξώφυλλα το καθένα, και περιέχουν δυο διαφορετικές εκδοχές της εκάστοτε ιστορίας. Από τη μια, η άποψη που καταθέτει το μικρό χηνάκι. Από την άλλη, τα παράπονα που διατυπώνει το κατσικάκι. Εδώ που τα λέμε, οι δυο τους μας τα λένε σχεδόν πανομοιότυπα. Η συγγραφέας, πρακτικά, στήνει τον ίδιο καμβά σε διπλή όψη, βάζοντας στο στόμα και των δυο ηρώων τα ίδια πάνω κάτω  λόγια, τις ίδιες θυμικές αντιδράσεις, τους ίδιους διαλόγους με τις μαμάδες τους. Οι μικροδιαφοροποιήσεις στις εκδοχές που καταθέτουν οι δυο εν διαστάσει φίλοι αφορούν μονάχα λεπτομέρειες: το χηνάκι είναι ενοχλημένο από την τάδε άσχημη συμπεριφορά του κατσικιού, την οποία, σημειωτέον, το κατσίκι παρακάμπτει πλήρως στη δική του διήγηση· το κατσικάκι, πάλι, έχει χολωθεί από τη δείνα κακότροπη στάση του φίλου του, την οποία, όλως τυχαίως, ούτε που θυμάται να την αναφέρει το παπάκι. Καθένα από τα δυο θυμωμένα ζωάκια δίνει διαφορετική ερμηνεία στα γεγονότα, παραβλέποντας συνήθως το δικό του μερίδιο ευθύνης.

Έτσι, διαβάζοντας και τις δυο πλευρές της ιστορίας, αντιλαμβανόμαστε ότι η αλήθεια μπορεί συχνά να έχει δύο όψεις, στην περίπτωσή μας πάντως φαίνεται να βρίσκεται κάπου στη μέση. Εκεί, στη μέση ακριβώς του κάθε βιβλίου, συναντιούνται και οι δυο ιστορίες, και μαζί μ’ αυτές και τα δυο μετανιωμένα ζωάκια, που τα βρίσκουμε πάντα φιλιωμένα στο κεντρικό σαλόνι, να έχουν συνειδητοποιήσει ότι η αγάπη κι η ανάγκη του ενός για τον άλλο στέκει πέρα και πάνω από μικροπαρεξηγήσεις, πείσματα και καβγαδάκια.

Ιδανικά βιβλία για να βοηθήσεις ένα πολεμοχαρές, οργισμένο τρίχρονο ή τετράχρονο  να αντιληφθεί τις έννοιες της συμφιλίωσης, της παραδοχής, της μοιρασιάς, της συγγνώμης, της γενναιοδωρίας, ερχόμενο στη θέση αυτού που βρίσκεται απέναντί του και αντιλαμβανόμενο ότι κι εκείνος βιώνει παρόμοιες καταστάσεις κι έχει να διαχειριστεί αντίστοιχα συναισθήματα με αυτό. Αν και φαντάζομαι ότι και αρκετοί ενήλικες, διαβάζοντας τις περιπέτειες των δυο φίλων, θα αισθανθούν μια τσιμπιά νοσταλγίας για τους δικούς τους παιδικούς καβγάδες που, παρ’ όλη τη σφοδρότητά τους, δε στάθηκαν ικανοί ν’ αφήσουν ούτε μια τοσηδά χαρακιά μέσα τους.

Τα άλλα δύο βιβλία της σειράς Κρίμα, έχασα! Γιούπι, κέρδισα! και Αλήθεια σού λέω, δεν το 'κανα εγώ!, σε μετάφραση Ε. Γκόρτζη, είναι εξαντλημένα. Όλες οι ιστορίες πλέον κυκλοφορούν συγκεντρωμένες σε έναν τόμο, με τον τίτλο Βρομοκάτσικο! Χαζόχηνο! Θεωρώ πάντως ότι σε αυτή τη μορφή υπολείπονται σημαντικά των αυτοτελών εκδόσεων με το διπλό εξώφυλλο.