Μετάφραση: Άννα Παπασταύρου, Εκδόσεις Αίσωπος (από 4 ετών)
Η Λία στο μάθημα της ζωγραφικής παραδίδει λευκές κόλλες. Στο κεφάλι της η ανασφάλειά της, η ατολμία της, ενδεχομένως κι η βαρεμάρα της, έχουν συμπυκνωθεί σ' ένα τεράστιο ΔΕΝ ΞΕΡΩ να ζωγραφίσω. Η δασκάλα της ζωγραφικής αντιμετωπίζει με χιούμορ το θέμα, δίνοντας στη μαθήτριά της να καταλάβει ότι ακόμα και μια λευκή σελίδα μπορεί να κρύβει μια κάποια μορφή δημιουργίας. Και την πείθει να κάνει στο λευκό χαρτί έστω μία μόνο τελεία. Κι όταν η Λία βλέπει την επόμενη βδομάδα την τελεία της κορνιζωμένη στον τοίχο, συνειδητοποιεί ότι μπορεί να κάνει κι άλλες. Τώρα που βρέθηκε το μέσο έκφρασης, η φαντασία αρχίζει να δουλεύει, τα χρώματα, τα πινέλα, οι βούρτσες, τα καβαλέτα κι οι... κουβάδες να παρέχουν κι αυτά τη συνδρομή τους στο εγχείρημα. Οι τελείες αρχίζουν να αναδύονται σε διαφορετικά μεγέθη, αποχρώσεις και υφές, σταδιακά μεταλλάσσονται σε ένα είδος τεχνικής ή τεχνοτροπίας -τον πουαντιγισμό άραγε τον έχει ακουστά το κορίτσι μας;-, η μικρή πλημμυρίζει από αυτοπεποίθηση, το κοινό εκφράζει γενναιόδωρα το θαυμασμό του στην έκθεση του σχολείου... Κι όταν ένας μικρός θαυμαστής εξομολογείται στη Λία ότι κι αυτός ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να ζωγραφίσει, η ηρωίδα του βιβλίου είναι αυτή που με τη σειρά της θα του δείξει τον τρόπο!
Η εικονογράφηση, άλλοτε με χρώμα κι άλλοτε χωρίς, μας βάζει στο πνεύμα του βιβλίου: Σε κάποιες σελίδες το χρώμα απουσιάζει, για να εκφράσει την άρνηση της Λίας να τραβήξει έστω μία γραμμή. Σε κάποιες άλλες είναι εκεί, για να ντύσει τους πίνακές της ή για να εκφράσει το δημιουργικό της οίστρο. Δεν είναι τυχαίο ότι από τη στιγμή που η μικρή αρχίζει να ζωγραφίζει τις τελείες της η κατά τ' άλλα ασπρόμαυρη φιγούρα της είναι βαλμένη σε πολύχρωμα φόντα στο σχήμα τεράστιας τελείας. (Κάτι που μου έκανε εντύπωση εξάλλου είναι ότι η ζορισμένη Λία που αρνείται να ζωγραφίσει χρησιμοποιεί το μολύβι με το δεξί. Η άλλη Λία, η απελευθερωμένη, ζωγραφίζει με το αριστερό.)
Η Τελεία είναι ένα βιβλίο για την ανάγκη και το δικαίωμα όλων να εκφράζονται με τον τρόπο τους, ακόμα κι αν αυτός φαντάζει απλοϊκός, άτεχνος κι αφελής. Για τη δημιουργική φαντασία, που αρκεί να της ανοίξεις μια μικρή χαραμάδα για να αποτυπωθεί ακόμα και με τα πιο βασικά εργαλεία. Για το πώς οι φοβίες κι οι ανασφάλειες μπορούν να μετασχηματιστούν σε κινητήρια δύναμη έκφρασης και δημιουργίας, χαρίζοντας αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.
Πάνω απ' όλα, ένα βιβλίο για τον καταλυτικό ρόλο του δασκάλου, ο οποίος με μια και μόνο κουβέντα ή προτροπή μπορεί να άρει επιφυλάξεις κι αρνήσεις, οδηγώντας το παιδί όχι μόνο στην αυτοέκφραση αλλά και στην εξερεύνηση και διατύπωση εσώτερων αναγκών και κατ' επέκταση στην αυτογνωσία. Η υπομονή, η ήρεμη προτροπή, το χιούμορ της δασκάλας της Λίας, αλλά και η εξατομίκευση των απαιτήσεών της -το γεγονός δηλαδή ότι ζητά από τη μαθήτριά της το μίνιμουμ αλλά και το επιβραβεύει- απελευθερώνουν πλήρως τη μικρή. Ο ίδιος ο συγγραφέας αφιερώνει το βιβλίο του σ' έναν παλιό του καθηγητή, ο οποίος λειτούργησε γι' αυτόν τόσο ενθαρρυντικά όσο κι η δασκάλα της ζωγραφικής για τη Λία.
Παρότι πολλά ακούγονται για συστήματα, παιδαγωγικές μεθόδους και λοιπές ενδιαφέρουσες αφαιρέσεις που επιμένουν να βάζουν τον άνθρωπο στο περιθώριο -χωρίς πάντως κι εγώ η ίδια να αμφισβητώ ότι η παιδαγωγική κατάρτιση και συνέπεια είναι η βάση πάνω στην οποία θα πρέπει να στηριχτεί κάθε εκπαιδευτικό εγχείρημα-, η ιστορία της μικρής Λίας μ' έκανε να θυμηθώ με νοσταλγία κι ευγνωμοσύνη τους δυο τρεις εκείνους ανθρώπους που σε μια διαδρομή δύο σχεδόν δεκαετιών στα θρανία μπόρεσαν με μια κουβέντα, ένα νεύμα, ένα χαμόγελο έστω να μου ανοίξουν νέους δρόμους. Είναι και γι' αυτούς -και για όλους σαν κι αυτούς- που μιλάει τούτο το βιβλίο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου