Αργυρώ Πιπίνη, Καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι...

Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα2016

Για δεύτερες ευκαιρίες μιλούσα προ ημερών, για δεύτερες ευκαιρίες μιλά και το βιβλίο Καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι…, που μας χάρισαν πριν από λίγους μήνες η Αργυρώ Πιπίνη και η Ίρις Σαμαρτζή. Για τη δεύτερη ευκαιρία που δίνεται σε ένα σπίτι εγκαταλειμμένο, ερειπωμένο, να ξαναζωντανέψει χάρη στον ερχομό μιας οικογένειας φερμένης από μακριά, που κι αυτή γυρεύει ένα μέρος να στεγάσει τα δικά της όνειρα, τις ξαναγεννημένες της ελπίδες, αδράχνοντας με τη σειρά της κι η ίδια μια δεύτερη ευκαιρία ζωής. 

Καλοκαίρι καταφτάνει η οικογένεια στο έρημο σπίτι με τα λιγοστά της υπάρχοντα, που ωστόσο αρκούν, μαζί με φωνές και γέλια, για να αποδιώξουν τη μοναξιά της εγκαταλειμμένης μονοκατοικίας. Καθώς ο χρόνος κυλά, οι μέρες γίνονται νύχτες κι οι εποχές δίνουν η μια τη σκυτάλη στην άλλη, η απρόσκοπτη καθημερινότητα των ανθρώπων, αυτό που πεζά θα αποκαλούσαμε ρουτίνα, ζεσταίνει τους τοίχους με χρώματα, ντύνει τις σιωπές με ήχους, κάνει το σπίτι να ανθίσει σιγά σιγά με τον τρόπο που ανθίζουν κι οι άνθρωποι όταν εισπράττουν αγάπη, με τον τρόπο που ανθίζει κι η φύση με τον ερχομό της άνοιξης. Σπίτι κι ένοικοι, καθώς γνωρίζουν ο ένας τον άλλο καλύτερα, ξανασυναντούν γνωστά συναισθήματα, ανακαλύπτοντας μέσα τους νέες ποιότητες, νέους τόνους κι αποχρώσεις. Η αγάπη ανασκαλεύει τη μνήμη, μεταλλάσσοντάς τη από γεγονότα κλεισμένα, ίσως και σκόπιμα ξεχασμένα, στη σοφίτα του μυαλού, σε μια νέα, αισιόδοξη πραγματικότητα, όπου οι κρυφές αναμνήσεις του ενός συναντούν εκείνες του άλλου, μεταπλάθοντας τον κόσμο και των δυο τους.

Ίσως επειδή σπίτι και ένοικοι κουβαλούν και το μεν και οι δε κατά βάθος παρόμοιες πληγές. Εγκαταλειμμένο το πρώτο, διωγμένοι, καταπώς φαίνεται, οι δεύτεροι. Μήπως κι η εγκατάλειψη δεν είναι κάποιου είδους διωγμός; Μια εξορία από τη ζωή και τις χαρές της; Και μήπως τελικά είναι αυτή η αμοιβαία θητεία στον πόνο, στην απώλεια της πρότερης ευτυχίας ή ασφάλειας που καθιστά τόσο πολύτιμη και για τις δυο πλευρές αυτή τη δεύτερη ευκαιρία που βρέθηκε στον δρόμο τους; Αυτή που κάνει τους άχαρους τοίχους να φαντάζουν όμορφοι και προστατευτικοί, τη βαρυχειμωνιά πανηγύρι, τη ρουτίνα ασφάλεια, το αέναο πέρασμα των εποχών –όπως εμφατικά τονίζεται και από τον τίτλο, που ευθέως παραπέμπει στην εκπληκτική ταινία του Κιμ Κι Ντουκ Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας… και άνοιξη– οικείο και μαζί μοναδικό;

Όπως μοναδικά εναλλάσσονται οι μαγικές εικόνες της Ίριδας Σαμαρτζή, στεγάζοντας στοργικά, ζεστά, οικεία και μαζί αναπάντεχα το λιτό αλλά συναισθηματικά μεστό κείμενο της Αργυρώς Πιπίνη. Συντονισμένες με την επιλογή της συγγραφέα, που κοιτάει την ιστορία της από την πλευρά του σπιτιού, εστιάζουν στον χώρο και στα αντικείμενά του, παίζοντας με την προοπτική, ακολουθώντας κατά βήμα τις εποχές καθώς οδεύουν από καλοκαίρι σε καλοκαίρι, παρατηρώντας τη δράση των προσώπων. Οι εναλλαγές στο φόντο, η συνύπαρξη ζωγραφιών και φωτογραφιών, το πανηγύρι των χρωμάτων –στα δυο τελευταία κυρίως σαλόνια– φτιάχνουν ένα αισιόδοξο, χορταστικό αποτέλεσμα που χαμογελά πλατιά στη ζωή. Όπως οι άνθρωποι, ή και τα σπίτια, όταν, υπερβαίνοντας δυσκολίες και ματαιώσεις, ξαναβρίσκουν τον δρόμο προς τη χαρά.