Ιστορίες φιλίας κι έρωτα

• Oliver Jeffers, Πετάνε οι πιγκουίνοι; απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς, Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 2015

• Julia Donaldson - Axel Scheffler, Ο γάμος των δύο σκιάχτρων, απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς, Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 2015

 

Το γνωστό δίδυμο αγοριού-πιγκουίνου του Jeffers σε νέες περιπέτειες. Τούτη τη φορά του πιγκουίνου του ‘χει κολλήσει η ιδέα να πετάξει. Παρέα οι δυο φίλοι ψάχνουν να βρουν τρόπους που θα του επιτρέψουν να πραγματοποιήσει τ’ όνειρό του. Κάποια στιγμή ωστόσο χάνουν ο ένας τον άλλο, καθώς ο πιγκουίνος βρίσκει τη λύση στο πρόβλημά του, την ώρα που ο πιτσιρικάς μάταια τον αναζητά εδώ κι εκεί. Εντέλει θα ξαναβρεθούν, σ’ ένα φινάλε στο οποίο τα αισθήματα ανιδιοτελούς φιλίας του δεύτερου θα απαλύνουν την ανώμαλη προσγείωση του πρώτου στην πραγματικότητα.

Κλασικός Oliver Jeffers – ίσως μάλιστα κάπου κει στα μισά του βιβλίου να αισθανθείτε πως ο Ιρλανδός παραμυθάς επαναλαμβάνεται λιγάκι. Κι είναι η αλήθεια πως κάποιο απ’ τα μέσα που προτείνει το αγόρι στον πιγκουίνο ώστε να πετάξει κάπου το ’χουμε ξαναδεί σε παραπλήσια μορφή – κι αυτός ο αιφνίδιος χωρισμός απ’ το αγόρι, που για μιαν ακόμα φορά μοιάζει να μην πολυσυντονίζεται με τις επιθυμίες του πιγκουίνου, κάτι μάς θυμίζει. Ωστόσο, φτάνοντας στο τέλος της ιστορίας, συνειδητοποιούμε πως «ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα», καθώς ο Jeffers μάς έχει στήσει μια ωραία παγίδα, οδηγώντας μας ανυποψίαστους στην ανατροπή: Βλέπετε, το αγόρι τούτης εδώ της ιστορίας διαθέτει πια την ωριμότητα και το ένστικτο να κρίνει, να μετρήσει, να καταλάβει όρια κι αντοχές, αλλά και να σεβαστεί όνειρα, επιθυμίες, ακόμα και λάθη, και να σταθεί στήριγμα στα δύσκολα για τον φίλο του. Άλλωστε το Πετάνε οι πιγκουίνοι, ανεξάρτητα απ’ ό,τι σκόπιμα μας αφήνει αρχικά να πιστέψουμε, είναι τελικά μια ιστορία όχι προσωπικής υπέρβασης αλλά βαθιάς, αληθινής φιλίας διά χειρός Oliver Jeffers.

 

Παντρεύονται τα σκιάχτρα; Στον κόσμο της Julia Donaldson και του Axel Scheffler και παντρεύονται, και σουλατσάρουν ανέμελα σε χλοερά λιβάδια, και λίστα γάμου κάνουν αν χρειαστεί. Κι εκεί που αρχίζουν σιγά σιγά οι δυο τους να μαζεύουν τα χρειώδη της λίστας από χήνες, μοσχάρια, αράχνες, κάβουρες, ποντίκια κτλ., ο Πάρης το σκιάχτρο αφήνει τη Χάρη το σκιάχτρο και φεύγει εις άγραν λουλουδιών και νερού. Σ' αυτό ακριβώς το σημείο δράττεται της ευκαιρίας κι εμφανίζεται ο αντίζηλος, ο οποίος είναι δόλιος, επηρμένος και καπνιστής. Αυτή η τελευταία του μάλιστα κακή συνήθεια πάει να μετατρέψει τη δόλια Χάρη σε παρανάλωμα. Αλλά, ως γνωστόν, η αγάπη όλα τα νικά, και στην περίπτωση των δύο σκιάχτρων η παρέμβαση του Χάρη αποδεικνύεται σωτήρια...

Η Julia Donaldson παρασύρει αβίαστα τον αναγνώστη με τα ευρηματικά, γεμάτα χιούμορ στιχάκια της –σε χαριτωμένη απόδοση του Φ. Μανδηλαρά– σε μια φαινομενικά χαλαρή ιστορία αναζήτησης, που ωστόσο κρύβει ανατροπές, αιφνίδιες μεταστροφές της τύχης και, όπως αποδεικνύεται εντέλει, μια πλοκή πολύ πιο εγκεφαλικά δουλεμένη απ’ όσο δείχνει αρχικά. Η έμπλεη παιδικότητας, εκφραστική εικονογράφηση του Axel Scheffler αποτυπώνει εξαιρετικά την επιλογή της συγγραφέα να δημιουργήσει δυο βασικούς ήρωες μοιρασμένους -περίπου κατά βούληση- ανάμεσα στην πραγματική τους υπόσταση ως σκιάχτρων και σε πιο βαθιά ανθρώπινες συμπεριφορές. Αποτέλεσμα ένα ανεπιτήδευτα έξυπνο, διασκεδαστικό και συνάμα τρυφερό βιβλίο.