Εικογράφηση: Farida El Gazzar, Εκδόσεις Μάρτης, Αθήνα 2017
Το παραμύθι συνιστά έναν συναρπαστικό
τρόπο και τόπο συνάντησης με μια χώρα κι έναν πολιτισμό. Πολλώ δε μάλλον όταν
μιλάμε για έναν από τους μεγαλύτερους αρχαίους πολιτισμούς, τον αιγυπτιακό,
τόσο κοντινό γεωγραφικά και ιστορικά στην Ελλάδα και ταυτόχρονα τόσο εξωτικό
για μεγάλη μερίδα του ελληνικού κοινού. Η σειρά Αρχαία Αιγυπτιακά Παραμύθια,
των Εύης Παπαδοπούλου και Βασίλη Χρυσικόπουλου, από τις Εκδόσεις Μάρτης, αποτελεί
έναν ενδιαφέροντα οδηγό που θα ταξιδέψει τον αναγνώστη αρκετά πιο πέρα από τη
σχηματική τηλεοπτική ή κινηματογραφική εικόνα που περιορίζεται συνήθως σε εξερευνήσεις
μυστηριωδών πυραμίδων και σε αγωνιώδη συναπαντήματα με μούμιες.
Το πρώτο βιβλίο της σειράς, Ο πρίγκιπας με τα τρία πεπρωμένα, είναι
ένα διασκευασμένο παραμύθι που ανάγεται στον 13ο π.Χ. αιώνα και σώζεται ημιτελές
σε πάπυρο ο οποίος φυλάσσεται στο Βρετανικό Μουσείο. Πρόκειται για την ιστορία ενός
νεαρού πρίγκιπα που από τη στιγμή που γεννιέται κουβαλάει μια βαριά μοίρα: θα
βρει τον θάνατο από κροκόδειλο, φίδι ή σκύλο. Οι γονείς του κάνουν ό,τι μπορούν
για να τον προστατέψουν, κρατώντας τον κλεισμένο σε ένα πέτρινο σπίτι. Ώσπου ο
πρίγκιπας επαναστατεί και εγκαταλείπει την Αίγυπτο για να ταξιδέψει και να
αναζητήσει αλλού την τύχη του. Φτάνει σε μια χώρα μακρινή, όπου κατορθώνει να
παντρευτεί τη μοναχοκόρη του εκεί βασιλιά, για να βρεθεί στη συνέχεια αντιμέτωπος
με τα τρία πεπρωμένα του.
Στο παραμύθι διακρίνουμε αρκετά
στοιχεία που συναντάμε και σε παραμύθια άλλων λαών και μεταγενέστερων εποχών: όπως
η δυσκολία του βασιλικού ζεύγους να αποκτήσει απογόνους, το βασιλόπουλο που από
τη γέννησή του κουβαλάει μια βαριά μοίρα, η απόπειρα του γονιού να το
προφυλάξει διά της απομόνωσης, η επιθυμία του νέου να φύγει για να αναζητήσει
αλλού την τύχη του, κρύβοντας μάλιστα την αληθινή του ταυτότητα, η πριγκίπισσα
που είναι φυλακισμένη, ο αριθμός τρία κτλ. Από την άλλη, στοιχεία όπως οι Επτά
Αθώρ, το αντίστοιχο των δικών μας μοιρών, ο κροκόδειλος και το φίδι, η παρέμβαση
των θεών που σπλαχνίζονται τον νέο και τον βοηθούν μας δίνουν μια γεύση των
πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων αλλά και των αντιλήψεων που κυριαρχούσαν στην αρχαία
Αίγυπτο. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η σχέση ανάμεσα στον πρίγκιπα και στη
γυναίκα του, με αυτή την τελευταία όχι απλώς να τον στηρίζει αλλά και να δείχνει
έμπρακτα τόσο την αγάπη όσο και την ευφυΐα της, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία
προκειμένου να τον απαλλάξει από το πεπρωμένο του.
Αυτή η συνύπαρξη κοινών αλλά
και ιδιαίτερων πολιτισμικών στοιχείων, σε συνδυασμό με ένα ελληνικό κείμενο ισορροπημένο
και προσιτό, στο οποίο οι όποιες υφολογικές παρεμβάσεις και συναισθηματικές αποχρώσεις
δε λειτουργούν ανασχετικά προς τον ρυθμό και την αφηγηματική οικονομία του, οδηγεί
σε ένα ελκυστικό αποτέλεσμα, όπου η αρχαία ιστορία δίνεται μέσα από μια
φρέσκια, αναζωογονητική ματιά. Η επιλογή των συγγραφέων της ελληνικής διασκευής
να δώσουν ευτυχές τέλος στο ημιτελώς σωζόμενο παραμύθι αφήνει μια γλυκιά
επίγευση και ικανοποιεί το περί δικαίου αίσθημα του αναγνώστη, ενώ ενδιαφέρων από
αφηγηματική άποψη είναι ο τρόπος με τον οποίο "αλληλοακυρώνονται" δύο από
τα τρία πεπρωμένα του πρίγκιπα. Οι εικόνες της Φαρίντα Ελ Γκαζάρ, ατμοσφαιρικές
και εμπνευσμένες τόσο θεματικά όσο και χρωματικά από την αρχαία αιγυπτιακή
τέχνη, προσκαλούν και εντάσσουν τον αναγνώστη στο πνεύμα και στην αισθητική του
τόπου και της εποχής. Μια συνολικά πολύ προσεγμένη έκδοση, που αξίζει να φτάσει
στα χέρια μικρών και μεγάλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου