Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου, Ο Αλέκος στη Χώρα των Παθημάτων

Εικονογράφηση: Χρήστος Δήμος, Εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2013 (από 5 ετών)

Μεγάλωσα σ’ ένα μικρό χωριό της ελληνικής επαρχίας σκαρφαλώνοντας μάντρες, εξερευνώντας ρέματα, τρέχοντας σε χωράφια και αυλές. Η σχέση με τη φύση, τα πλάσματα και τα μυστήριά της ήταν μια σχέση αέναης αναζήτησης. Εξάλλου βρίσκονταν όλα τόσο κοντά μας, άλλοτε επιφυλάσσοντας εκπλήξεις, άλλοτε φέρνοντάς μας μια ανάσα από κινδύνους που δε θα θέλατε να σας περιγράψω. Είναι η αλήθεια πως ζώα δε βασάνισα ποτέ. Είδα ωστόσο πολλές φορές γύρω μου άλλα παιδιά να πασχίζουν να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους πειραματιζόμενα μαζί τους.

Ο Αλέκος της Γιώτας Αλεξάνδρου είναι ένα τέτοιο παιδί, φιλέρευνο, διψασμένο για γνώση και νέες ανακαλύψεις. Κάτι το ανήσυχο πνεύμα του, κάτι κάποιες μικροπαρανοήσεις σε σχέση με τη δουλειά του επιστήμονα μπαμπά, κάτι οι κακές επιρροές της τηλεόρασης, όλα αυτά μαζί τέλος πάντων, θα θέσουν σε κίνδυνο αρκετά από τα πλάσματα που τον περιβάλλουν στο σπίτι του παππού του. Όταν όμως το παιχνίδι του γυρίσει μπούμερανγκ, ο μικρός θα αντιληφθεί πόσο ζόρικο είναι ο θύτης να μετατρέπεται σε θύμα και πόσο σκληρά μπορεί να εκδικηθεί η φύση εκείνους που πάνε να διαταράξουν τις ισορροπίες της.

Ένα έξυπνο βιβλίο, που θίγει με χιουμοριστική διάθεση το ζήτημα του σεβασμού απέναντι στη φύση και στα πλάσματά της, οδηγώντας το παιδί, μέσα απ’ την ιστορία του Αλέκου, σε περαιτέρω σκέψεις γύρω από τις ανορθόδοξες μεθόδους επιβολής του ανθρώπου πάνω στο φυσικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, ένα ενδιαφέρον σχόλιο γύρω από την αληθινή φύση των παιδιών, που δεν είναι ούτε άγγελοι ούτε διακοσμητικά αντικείμενα, όπως θα ονειρεύονταν πολλοί γονείς. Τα παιδιά είναι ζωντανοί κι εξελισσόμενοι οργανισμοί, που, πάνω στη λαχτάρα τους να μάθουν και να ανακαλύψουν, επιδεικνύουν συχνά μεγάλη σκληρότητα και πλήρη όσο κι αφελή άγνοια των συνεπειών, ακόμα κι οδυνηρών για τα ίδια και τους άλλους.

Η λογοτεχνική παράδοση –οι αναφορές στην Αλίκη είναι εμφανείς τόσο στον τίτλο όσο και σε άλλα σημεία του κειμένου–, χαριτωμένα λογοπαίγνια, αλλά και, κυρίως, σουρεαλιστικές καταστάσεις που μόνο το μυαλό ενός παιδιού μπορεί να επινοήσει γίνονται τα υλικά με τα οποία χτίζει η συγγραφέας την ξεκαρδιστική ιστορία της, η οποία κατορθώνει με μαεστρία να κινηθεί πάνω στα όρια χωρίς ούτε στιγμή να ξεφύγει απ' αυτά. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση, εκτός από το ότι παρέχει αμεσότητα και φυσικότητα, επιτείνει τη χιουμοριστική διάθεση, αφού τα εξωφρενικά «κατορθώματα» του Αλέκου χρωματίζονται με μια άκρως διασκεδαστική αφέλεια, ενώ το ανοιχτό, ως ένα βαθμό, τέλος μάς κλείνει πονηρά το μάτι, υπονοώντας πως, όσο κι αν το πάθημα έγινε μάθημα στον νεαρό πρωταγωνιστή, η παιδική δίψα για νέες περιπέτειες παραμένει ακόρεστη.

Όπως άλλωστε κι η μυχια επιθυμία της αφήγησης να μην αποχωριστεί έτσι εύκολα τον σκανταλιάρη ήρωά της...